Tuesday, December 10, 2019

မီးဖိုချောင်မှသည် စာသင်ခန်းဆီသို့

ရေးသူ Ruth Ayisi

၁၄ နှစ်သမီးလေး ခင်ခင်လှတစ်ယောက် ကောက်ညှင်းပေါင်းပေါင်းနေတဲ့အချိန်။ သူ့ရဲ့နေ့စဉ်လုပ်ရိုးလုပ်စဉ် အလုပ်တွေ ရုတ်တရက်ပြောင်းလဲသွားတော့မယ့်အချိန်ပေါ့။ “အမေက ကျွန်မကို ကျောင်းတက်ချင်လားလို့မေးတယ်” လို့ အဲဒီအချိန်ကိုပြန်စဉ်းစားမိပြီး မျက်လုံးဝိုင်းကြီးတွေနဲ့ ခင်ခင်လှတစ်ယောက် ပြုံးပြီးပြောပြပါတယ်။

©UNICEF Myanmar/2019/Ruth Ayisi

လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်နှစ် သူ့အသက် ၁၂ နှစ်မှာ ခင်ခင်လှအတွက် ဘဝမှာ ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် စာသင်ဖို့အခွင့်အရေးတစ်ခုရခဲ့ပါတယ်။ “ကျွန်မကျောင်းတက်လို့ရမလားလို့ အမေ့ကိုမေးနေခဲ့တာ ကြာပါပြီ” လို့ခင်ခင်လှက ပြောပါတယ်။ သူက သူ့အခြေအနေကြောင့် စာဖတ်တတ်ဖို့ စာရေးတတ်ဖို့ မျှော်လင့်ချက်ကို လက်လျှော့လုနီးပါးဖြစ်ခဲ့ပါတယ်လို့ ဆိုတယ်။ “ကျွန်မစာသင်ချင်ခဲ့တယ်။ ဒါပေမဲ့ အမေဈေးရောင်းဖို့အတွက် ကောက်ညှင်းပေါင်းကူပေါင်းပေးမှဖြစ်မယ်ဆိုတာ ကျွန်မသိတယ်။” 

Wednesday, December 4, 2019

ရန်ကုန်မြို့ပြရှိ ပြင်းထန်အာဟာရချို့တဲ့ဝေဒနာခံစားနေရတဲ့ ကလေးငယ်များဆီရောက်ရှိနိုင်မယ့် အခွင့်အရေးတစ်ခု


ရေးသားသူ - နေထွန်းကျော်နှင့် Elin Nilsson ၊ ယူနီဆက် ကျန်းမာရေးနှင့်အာဟာရကဏ္ဍ၊ မြန်မာ

UNICEF Myanmar/2019/Nyan Zay Htet

ပေါင်မပြည့်ဘဲမွေးဖွားလာခဲ့တဲ့ ခန့်သူကျော်လေးဟာ မကြာခဏဖျားလိုက်၊ ဝမ်းသွားလိုက်၊ အန်လိုက်ဖြစ်တတ်တဲ့ ချူချာတဲ့ ကလေးငယ်တစ်ဦးဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ မိဘတွေဖြစ်တဲ့ ဒေါ်မြတ်သူဇာနဲ့ ဦးနိုင်ရဲဦးတို့ဟာ သူ့ရဲ့ရောဂါအမျိုးမျိုးအတွက် ဒေသန္တရ ကျန်းမာရေးဌာနကို မကြာခဏသွားပြရလေ့ရှိပါတယ်။

ရန်ကုန်မြို့ လှိုင်သာယာမြို့နယ်က အခြေခံကျန်းမာရေးဌာနမှာ အလုပ်လုပ်နေတဲ့ သားဖွားဆရာမ ဒေါ်မိမိထွေးက ခန့်သူကျော်နဲ့သူ့မိဘတွေကို အဲဒီအချိန်တုန်းက ကူညီပေးခဲ့သူဖြစ်ပါတယ်။ “ကျွန်မ ခန့်သူကျော်ကို ပထမဆုံးစတွေ့တဲ့အချိန်မှာ ကလေးက တော်တော်လေးပိန်တယ်။ အမြဲဖျားတယ်။ ဝမ်းသွားပြီးအန်တယ်။ နောက်ဆုံး သူကဆိုးဆိုးရွားရွားကို အားနည်းလာခဲ့တယ်” လို့ သားဖွားဆရာမက ရှင်းပြခဲ့တယ်။ “သူနဲ့ရွယ်တူကလေးတွေနဲ့စာရင် သူ့ရဲ့ကြွက်သားဖွံ့ဖြိုးမှုက နှေးနေခဲ့တယ်” လို့လည်း ဖြည့်စွက်ပြောပြပါတယ်။ အသက် ၃၂ နှစ်အရွယ်မိခင်ဖြစ်သူ ဒေါ်မြတ်သူဇာက သားကိုအတတ်နိုင်ဆုံး ပြုစုစောင့်ရှောက်ခဲ့ပေမဲ့လည်း ခန့်သူကျော် ကိုးလသားအရွယ်မှာတော့ ပြင်းထန်အာဟာရချို့တဲ့ရောဂါ (SAM) ခံစားနေရတာကို သိရှိလာခဲ့ပါတယ်။ 

Tuesday, August 27, 2019

ကပ္ေဘးဒဏ္ခံႏုိင္ရည္ရွိတဲ့ ရပ္႐ြာအသိုက္အဝန္းမ်ား တည္ေဆာက္ႏုိင္မည့္နည္းလမ္းမ်ားကို မွ်ေဝေပးျခင္း

ေရးသားသူ - Kap Za Lyan

မုတ္သုံရာသီ စတင္လာၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ ခ်င္းျပည္နယ္ ဟားခါးခ႐ိုင္ပညာေရးမွဴး႐ုံးက လက္ေထာက္ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေရႊလင္းက ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြကို အရင္ကထက္ပိုၿပီး ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ျပင္ဆင္ထားႏိုင္ဖို႔ နည္းလမ္းေတြကို အႀကံေပးေျပာၾကားထားပါတယ္။

©UNICEF Myanmar/2016/Daniele Romeo
အထူးသျဖင့္ မိုးက တစ္ပတ္ေက်ာ္ ဆက္တုိက္ရြာသြန္းၿပီဆုိရင္ ျဖစ္လာတတ္တဲ့ ေျမၿပိဳတာေတြနဲ႔ ေရျပြန္ေတြ ေရေျမာင္းေတြကို သန္႔ရွင္းေအာင္ထားဖို႔ အေရးႀကီးတဲ့အေၾကာင္းေတြကိုလည္း သတိေပးထားပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး မိုးႀကိဳးပစ္တာနဲ႔ ဆုိင္ကလုံးမုန္တုိင္းေတြအပါအဝင္ မုန္တိုင္းတုိက္ေနခ်ိန္မွာ လုပ္ထားရမယ့္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္မႈေတြကိုလည္း ေျပာျပတယ္။

ေက်ာင္းသားမ်ား၏ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္မႈ အလားအလာကို ျပန္လည္ေဖာ္ေဆာင္ေပးမည့္ ေက်ာင္းတြင္းအသင္းမ်ား

ေရးသားသူ - Ruth Ayisi
ဓာတ္ပံု - Nyan Zay Htet

မည္သို႔ပင္ အခက္အခဲမ်ား ရိွပါေစ ေက်ာင္းဆက္ေနရန္ ဆံုးျဖတ္လိုက္သည့္ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ကေလးႏွစ္ဦး 


ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေလးေတြ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ေရာက္လာတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေက်ာင္းဆိုသည့္ အရာသည္ အထူးသျဖင့္ ခ်ိဳ႕တဲ့သည့္ မိသားစုမွလာသည့္သူမ်ားအတြက္  ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးတစ္ခုကဲ့သို႔ ျဖစ္လာတတ္ပါသည္။  ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ ကေလးငယ္ ၁၀ ေယာက္လွ်င္ တစ္ေယာက္သည္ ေက်ာင္းမေနရသည့္ ကေလးျဖစ္တတ္ျပီး အထူးသျဖင့္ မိန္းကေလးမ်ားထက္  ေယာက်ာ္းေလးမ်ားသည္ ေက်ာင္းထြက္ရသည့္ ႏႈန္း ပိုမ်ားတတ္ပါသည္ [1] ။  

Friday, August 23, 2019

ကၽြန္ေတာ္တို႔ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ သဘာဝနဲ႔ အနာဂတ္အတြက္ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ျခင္း

ေရးသားသူ- ေက်ာ္လြင္လတ္၊ ပညာေရးအရာရွိ၊ ယူနီဆက္

လုပ္ငန္းခြင္ဆရာနည္းျပသင္တန္းတစ္ခုကုိ ၾကည့္႐ႈဖုိ႔သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ ကြင္းဆင္းေဆာင္ရြက္မႈတစ္ခု

ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ - ျမန္မာႏုိင္ငံေျမာက္ပိုင္း ကခ်င္ျပည္နယ္ ပူတာအုိခ႐ိုင္မွာရွိတဲ့ ဆြမ္ပရာဘြန္ဆုိတဲ့ ၿမိဳ႕ငယ္ေလးကို သြားတဲ့လမ္းဟာ လမ္းျပင္ေနတဲ့အတြက္ ႏွစ္ခါေလာက္ရပ္ေစာင့္ခဲ့ရတာကလြဲၿပီး ပုံမွန္ထက္ ပိုေကာင္းေနခဲ့ပါတယ္။ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္အထက္ မီတာ ၂၀၀၀ ေလာက္မွာရွိတဲ့ ေတာင္ထူထပ္ၿပီး ေလထန္တဲ့ ဒီေဒသရဲ႕လမ္းေတြဟာ တစ္ႏွစ္ပတ္လုံး မိုးရြာသြန္းေနတဲ့အတြက္ ရႊံ႕ထူၿပီးေခ်ာ္ႏုိင္တဲ့ အလားအလာသိပ္မ်ားပါတယ္။

©UNICEF Myanmar/2016/Khine Zar Mon
လမ္းျပင္တာကိုေစာင့္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဆုိင္ကယ္ေနာက္ဘီးကၽြတ္ေပါက္လုိ႔ ဖာေနတဲ့ အားကစားဝတ္စုံဝတ္ထားတဲ့ အမ်ဳိးသမီးႏွစ္ဦးနဲ႔ဆုံခဲ့တယ္။ သူတုိ႔က ဆရာမေတြျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း၊ သူတို႔တက္ခဲ့တဲ့ လုပ္ငန္းခြင္ဆရာနည္းျပသင္တန္းအတြက္ ေရးေျဖစာေမးပြဲေျဖဖို႔ ဆြမ္ပရာဘြန္ကို သြားေနတဲ့အေၾကာင္း ေျပာျပတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကလည္း အဲဒီေနရာကိုသြားေနတာပါ။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ စာေမးပြဲက်င္းပေနတာကုိ ၾကည့္႐ႈဖုိ႔ ယူနီဆက္ဝန္ထမ္းတစ္ဦးအေနနဲ႔ သြားခဲ့တာေပါ့။ ဒီဆရာမေတြကေတာ့ ရက္သတၱပတ္ ၂၀ ၾကာ တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ သင္တန္းမွာ မိမိတို႔သင္ခဲ့ၾကရတဲ့ သင္ၾကားေရးနည္းလမ္းအသစ္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စာေမးပြဲေျဖဆုိၾကမယ့္ ဆရာ၊ ဆရာမ ၃၈ ေယာက္ထဲမွာပါတဲ့သူေတြပါ။

Tuesday, August 6, 2019

ေရွးဦးအရြယ္ကေလးသူငယ္အေရး ေဆာင္ရြက္ျခင္း - မိဘမ်ားအတြက္ အကူအညီျဖစ္ေစမည့္ နည္းစနစ္မ်ား

ေရးသားသူ ေမသက္သက္ဦး

ဧရာဝတီတိုင္းေဒသၾကီး၊ ပုသိမ္ျမိဳ႕ အေထြေထြျပည္သူ႔ေဆးရံုးၾကီးတြင္တာဝန္ထမ္းေဆာင္  ေနေသာေဆးဘက္ဆိုင္ရာ  လူမႈဝန္ထမ္းတစ္ေယာက္ ျဖစ္သည့္ အက္စတာသည္ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ဇြန္လ (၃) ရက္ေန႔မွ (၁၅) ရက္ေန႔အထိ က်င္းပေသာ ေရွးဦးအရြယ္ ကေလးသူငယ္ ဖံြ႔႔ျဖိဳးေရးအေျခအေန တိုင္းတာစစ္ေဆးမႈႏွင့္ ျပန္္လည္ထူေထာင္ေရး  (ECI)   မြမ္းမံသင္တန္းတြင္ ကေလးငယ္ ဖြံ.ၿဖိဳးမႈကိုအကဲျဖတ္ျခင္း၊ ဆန္းစစ္ျခင္းႏွင့္ အစီအစဥ္ နည္းစနစ္မ်ား(Assessment, Evaluation, Programming and System (AEPS)  ကို (၁၂) ရက္တာ တက္ေရာက္ ေလ့လာခဲ့ျပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ စိတ္အားထက္သန္ကာ ယံုၾကည္မႈ ပိုရွိလာခဲ့သည္။ 


Friday, August 2, 2019

ေရွးဦးအရြယ္ပညာတတ္ေျမာက္ျခင္းကို ျမွင့္တင္ေပးမည့္ ဘာသာစကား(၂)မ်ိဳးသံုးစာအုပ္မ်ား


Text by Ruth Ayisi
Photos by Nyan Zay Htet




မိခင္ျဖစ္သူ ေဒၚမိုးဝင္း ႏွင့္ (၃) ႏွစ္အရြယ္ သမီးေလးျဖစ္သူ ေဆာင္းနဒီခိုင္ တို႔သည္ စိမ္းလန္းစိုေျပေသာ စိုက္ခင္းမ်ားကို ျဖတ္၍ေဖာက္ထားေသာ ေျမနီလမ္းက်ဥ္းေလး အတိုင္း အနည္းငယ္ လမ္းေလွ်ာက္ျပီးေနာက္  ေန႔ကေလးထိန္းေက်ာင္းသို႔  ေရာက္ရွိ ခဲ့ပါသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ မိုးတိမ္ မ်ား မဲေမွာင္လာက စတင္မိုးရြာလာပါေတာ့သည္။ ယေန႔အဖို႔ အျပင္ထြက္၍ ကစားစရာ ဖရိန္မ်ားေပၚတက္၍ ေသာ္လည္းေ ကာင္း ေလွ်ာစီး၍ ေသာ္လည္းေကာင္း  ေဆာ့ကစားႏိုင္ေတာ့မည္ မဟုတ္ေသာ္လည္း ေဆာင္းနဒီခိုင္သည္ စိုးရိမ္မႈ ရွိပံုမေပၚေပ။

ဓမၼတာလာျခင္းအေၾကာင္း ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ ေလ့လာျခင္း

ေရးသားသူ - တင္ထက္ပိုင္

©UNICEF Myanmar/2019/Minzayar Oo
ကြတ္ခိုင္၊ ရွမ္းျပည္နယ္ - ဆိုင္းနမ္ဟာ ေနရပ္စြန္႔ခြာတိမ္းေရွာင္သူမ်ား ေနထိုင္ရာစခန္းထဲက သူ႔ရဲ႕ အိမ္ေလးအနီးမွာ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔အတူ ကစားေနတုန္း ႐ုတ္တရက္ သူ႔ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ တစ္ခုခု ထူးျခားေနတာကို ခံစားမိလိုက္ပါတယ္။ သူက အိမ္သာဆီကုိ အလ်င္အျမန္ေျပးသြားၿပီးတဲ့အခါ သူ႔အတြင္းခံေပၚမွာ ေသြးေတြစြန္းေနတာကို ေတြ႔လိုက္ပါတယ္။  အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက သူက အသက္ ၁၃ ႏွစ္ျဖစ္ၿပီး ဘာလုပ္ရမလဲဆိုတာ မသိခဲ့ပါဘူး။

ဆိုင္းနမ္က “ကၽြန္မေတာ့ မေကာင္းတာတစ္ခုခုျဖစ္ေနၿပီလို႔ ထင္ခဲ့မိတယ္”လို႔ သူ႔ရဲ႕ပထမဆုံး ဓမၼတာလာစဥ္ကအခ်ိန္ကို အမွတ္ရၿပီး ျပန္ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ ေၾကာက္လည္းေၾကာက္၊ စိတ္လည္း ရႈပ္ေထြးေနရင္း အေဖနဲ႔ အစ္ကုိေတြ အိမ္ကထြက္သြားခ်ိန္အထိ ေစာင့္ၿပီးမွ အေမ့နားကုိ တိုးတုိးေလး ကပ္ၿပီးေမးခဲ့ရပါတယ္။
မိန္းကေလးအမ်ားစုအတြက္ ရင္းႏွီးပါတယ္ဆုိတဲ့ အမ်ဳိးသမီး မိသားစုဝင္အခ်င္းခ်င္းၾကားမွာေတာင္ ရာသီလာတယ္ဆုိတာ ေဆြးေႏြးဖို႔လြယ္တဲ့ ကိစၥတစ္ခုမဟုတ္ပါဘူး။

ပထမဆုံးဓမၼတာမလာခင္မွာ ရာသီေသြးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အသိပညာေတြ၊ ဗဟုသုတေတြမရွိၾကတဲ့အတြက္ မိန္းကေလးေတြဟာ ရာသီေသြးစလာတဲ့အခ်ိန္မွာ ရွက္ရြံြ႕တာ၊ စိတ္ဓာတ္က်တာမ်ဳိး၊ အရွက္ကြဲသလိုမ်ဳိး ေတြ ခံစားၾကရတတ္တယ္။

ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ စာသင္ေက်ာင္းမ်ား တြင္ ေရ၊ ပတ္ဝန္းက်င္ ႏွင့္ တစ္ကိုုယ္ေရသန္႔ရွင္းေရး စီမံခ်က္

By Agostino Munyiri 

ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ျမန္မာ၊ ၂၀၁၉  ခုုႏွစ္ ဇူလိုုင္လ — ကခ်င္ျပည္နယ္ မိုုးညွင္းျမိဳ႕နယ္မွ ဟိုုပင္အေရွ႕ကြက္သစ္ေက်ာင္းကိုု စီမံခန္႔ခြဲေနျပီး အလုုပ္တြင္ စိတ္အားထက္သန္ကာ စိတ္ႏွစ္ျမဳပ္လုုပ္ေဆာင္တတ္ေသာ သားသမီး(၂) ဦး၏ဖခင္ျဖစ္သူ ဦးေအာင္ေက်ာ္ထြန္းသည္ ရပ္ရြာလူထုုမွ ေလးစားအသိအမွတ္ျပဳခံရသူျဖစ္သည္။ ၂၀၁၇ ခုုႏွစ္တြင္ ရပ္ရြာလူထုုက ေရ၊ ပတ္ဝန္းက်င္ ႏွင့္ တစ္ကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းေရး ေကာ္မတီ (Water, Sanitation and Hygiene (WASH) committee) ႏွင့္ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားတြင္လုပ္သည့္ WASH စီမံခ်က္  (WinS project) အတြက္ ေဒသခံ ေခါင္းေဆာင္ကိုု မဲေပးေရြးခ်ယ္ခဲ့ ၾကသည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္ မိုုးညွင္းျမိဳ႕အေရွ႕ကြက္သစ္ေက်ာင္းရွိ လက္ေဆးသည့္ ေန ရာ ေဘးတြင္ မတ္တပ္ရပ္ေနသည့္
ဦးေအာင္ေက်ာ္ထြန္း
©UNICEF Myanmar/2018/ Nyan Zay Htet

Wednesday, June 26, 2019

အေရးေပၚလိုအပ္ေနသည့္ ေသာက္သံုးေရမ်ားကို ေလွျဖင့္ပို႔ေပးျခင္း

ေရးသားသူ Ye Lat Yi ႏွင့္ Kris Cahyanto

ျမန္မာ၊ ဇြန္လ ၂၀၁၉။

စစ္ေတြ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ - ယခုႏွစ္သည္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ေရ အလြန္ရွားပါးသည့္ ႏွစ္ျဖစ္ပါသည္။ ယခုအခ်ိန္ထိ မိုးမရြာႏိုင္ေသးေပ။ ယခုလို ေျခာက္ေသြ႔သည့္ ေႏြကာလ တာရွည္ျခင္းေၾကာင့္ မိုးေရသိုေလွာင္ထား သည့္ ေရကန္မ်ားလည္း ေရခန္းေျခာက္လုနီးပါး ျဖစ္ေနေလသည္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်းလက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဌာန ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ေက်းရြာ ၅၀ ထက္ ပိုၿပီး ေရရွားပါးသည့္ ျပႆနာကို ၾကံဳေတြ့ေနၾကရ ပါသည္။

ဧၿပီလ ၂၀ ရက္ မွ စတင္၍ ယူနီဆက္သည္ အေနာက္ရြာ စခန္းသို႔ ေရ ၃၅ ကုဗမီတာခန္႔ ေန႔စဥ္ သယ္ပို႔ေပးေနခဲ့ပါသည္။
©UNICEF Myanmar/2019/Maung Maung Oo
အေနာက္ရြာစခန္းတြင္ ေနထိုင္ေနရသည့္ ေရႊ ႔ေျပာင္းေနထိုင္သူ ေဒၚေဇာ္ရီနမ္ခါတာသည္ ကေလး ရွစ္ေယာက္ မိခင္ တစ္ေယာက္ျဖစ္ၿပီး  ေန႔စဥ္ေရထုတ္ရန္ ျပရသည့္ ေဗာက္ခ်ာႏွင့္အတူ ေရထည့္သည့္ အိုး တို႔ကို သယ္ယူလိုက္ၿပီးေနာက္ မနက္ႏွင့္ေန႔လည္ခင္းမ်ားတြင္ စခန္းတြင္း ေရျဖန္႔ေဝေပးသည့္ ေနရာသို႔ ေရ ခြဲတမ္း ရယူရန္ အျခားသူမ်ားႏွင့္ ဝင္ေရာက္ တန္းစီလိုက္ပါသည္။

Thursday, June 20, 2019

အရြယ္ေရာက္သူေတြလည္း ကစားရင္းနဲ႔သင္ယူၾကမယ္

ေရးသားသူ ေမသက္သက္ဦး (Liza)

ေမလရဲ႕ နံနက္ခင္းတစ္ခုမွာ စာသင္ခန္းတစ္ခုထဲကေန စူးစူးဝါးဝါးအသံေတြ၊ ေအာ္သံေတြ၊ သီခ်င္းဆုိသံေတြနဲ႔ တိရစာၦန္အေကာင္ေလးေတြရဲ႕အသံေတြၾကားလုိက္ရပါတယ္။ ထိန္းလို႔မႏုိင္တဲ့ ကေလးငယ္တစ္စုရဲ႕ အသံေတြလုိ႔ထင္ခ်င္စရာပါ။ ဒါေပမဲ့ မဟုတ္ပါဘူး ဒါက လူႀကီးေတြရဲ႕ အသံျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔က သ႐ုပ္ေဆာင္ၾကတယ္။ ကေလးေတးကဗ်ာေတြဆုိၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ဂိမ္းေတြကစားၾကပါတယ္။


တခ်ဳိ႕က စကားနားေထာင္ၿပီးလုိက္လုပ္တဲ့ကေလးေတြပုံစံ၊ တခ်ဳိ႕က ေႏွာင့္ယွက္ေပးတဲ့ ကေလးေလးေတြရဲ႕ ပုံစံလုပ္ၾကတဲ့အခ်ိန္မွာ တျခားအဖြဲ႔တစ္ခုကေတာ့ အမူအရာေတြကုိ ေစာင့္ၾကည့္ၾကပါတယ္။ ၿပီးတဲ့အခါ သင္တန္းသားအားလုံးက ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ သင္ခန္းစာအေပၚ သူတို႔ဘယ္ေလာက္ေကာင္းေအာင္ စီမံခန္႔ခြဲႏုိင္ခဲ့သလဲဆုိတာကုိ အဖြဲ႔လုိက္ တက္တက္ၾကြၾကြ အတူတူေဆြးေႏြးၾကည့္ခဲ့ၾကပါတယ္။

Monday, June 3, 2019

ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရာေဒသမ်ားမွ အာဟာရခ်ဳိ႕တဲ့မႈေတြအတြက္ စဥ္းစားကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းျခင္း

ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ေမလ ၁၄ ရက္ - ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္လခန္႔ကစၿပီး အသက္ ၁၈ လအရြယ္ ႏူးရ္ဘူရွာေလးဟာ ျပင္းထန္အာဟာရခ်ဳိ႕တဲ့ေဝဒနာခံစားေနရတဲ့အတြက္ ယူနီဆက္အဖြဲ႔ႀကီးက ပံ့ပိုးေပးထားတဲ့ ေမာင္ေတာ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးအဖြဲ႔ ျပင္ပလူနာဌာန ကုထုံးအစီအစဥ္ (OTP) ကေန ျဖည့္စြက္အာဟာရေတြနဲ႔ ကုထုံးေတြကို လက္ခံရယူလ်က္ရွိပါတယ္။

အစီအစဥ္ကို စတင္ေရာက္ရွိလာခဲ့ခ်ိန္က ႏူးရ္ဘူရွာရဲ႕ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ဟာ ခုနစ္ကီလိုဂရမ္ပဲ ရွိပါတယ္။ ကုထုံးရဲ႕ ေက်းဇူးေတြေၾကာင့္ သူ႔ရဲ႕ကိုယ္အေလးခ်ိန္နဲ႔ ဘက္စုံအေျခအေနေတြ တျဖည္းျဖည္း တိုးတက္လာခဲ့ၿပီလို႔ မိခင္ျဖစ္သူ ေဒလ္ေကယက္စ္ ကေျပာျပပါတယ္။ သူက အခုဆုိရင္ ပိုၿပီးေဆာ့တတ္လာၿပီး သူ႔အေလးခ်ိန္လည္း တစ္ကီလုိဂရမ္ေတာင္ တက္လာတယ္လို႔ ေဒလ္ေကယက္စ္က အၿပဳံးေတြနဲ႔ ေျပာျပလာပါတယ္။

ေမာင္ေတာျမိဳ႕ရွိ အသက္ ၁၈ လအရြယ္ ႏူးရ္ဘူရွာ
©UNICEF Myanmar/2019/Khin Moe Aye

Tuesday, May 14, 2019

ေက်ာင္းပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ သန္႔ရွင္းေရး အလုပ္ႏိုင္ဆံုးသူမ်ားအား မယ္သန္႔ရွင္းႏွင့္ ေမာင္သန္႔ရွင္းဆု ခ်ီးျမွင့္


စာေရးသူ - ခင္မာဝင္းႏွင့္ ေအးမာေဇာ္


မတ္လ ၂၀၁၉၊ ျမန္မာ - (၇) ႏွစ္ အရြယ္ မဟန္စုလြင္ေလး တစ္ေယာက္ “မယ္သန္႔ရွင္း” ဆု ရသျဖင့္ အင္မတန္ ဂုဏ္ယူဝမ္းေျမာက္ေနေလသည္။

“တျခား သူငယ္ခ်င္းေတြလည္း တစ္ကိုယ္ေရသန္႔ရွင္း ပိုျပီးလုပ္လာေအာင္ သမီးက ကူညီေျပာျပေပးႏိုင္လို႔ အရမ္းေပ်ာ္တယ္။” ဟု မဟန္စုလြင္ က ေျပာျပပါသည္။

ကယားျပည္နယ္၊ ဒီေမာဆိုျမိဳ႕နယ္ရိွ ဆင္ေတာင္အလယ္တန္းေက်ာင္းတြင္ လစဥ္၊လတိုင္း ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ား၏ ေန႔စဥ္ ျပဳမူလုပ္ေဆာင္ပံုမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ျပီး “ေမာင္သန္႔ရွင္း” ႏွင့္ “မယ္သန္႔ရွင္း” ခ်န္ပီယံ ဆုမ်ား ခ်ီးျမွင့္ေပးေနျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အဆိုပါ ဆုသည္ ေရႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္သန္႔ရွင္းေရး၊ တစ္ကိုယ္ေရ သန္႔ရွင္းေရးႏွင့္ ဆိုင္သည့္ အသိပညာေပးလုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို အားေပးသည့္ ယွဥ္ျပိဳင္မႈ ပံုစံတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ အဆိုပါ ေက်ာင္းတြင္ ယူနီဆက္၏ အကူအညီျဖင့္ ပတ္ဝန္းက်င္သန္႔ရွင္းေရး ပစၥည္းမ်ား ပံ့ပိုးတပ္ဆင္ေပးျပီးေနာက္ အဆိုပါ တစ္ကုိယ္ေရသန္႔ရွင္းဆိုင္ရာဆုကို ေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။

ထိုေနာက္ပိုင္းတြင္ ျဖစ္လာသည့္ အေျပာင္းအလဲမ်ားကို ျမင္ရျပီး စိတ္အားထက္သန္ေနသည့္ ဆရာမ ေဒၚျမင့္လိႈင္မွ သူျမင္ေတြ႔ရသည္မ်ားကို ေျပာျပပါသည္။

ဆရာမေဒၚျမင့္ျမင့္လိႈင္၊ မဟန္စုလြင္(လယ္) ႏွင့္ သူငယ္ခ်င္းတို႔တြဲ၍ ကယားျပည္နယ္ရိွ ေက်ာင္းတြင္ ဓာတ္ပံုရိုက္ခံေနစဥ္။ 
©UNICEF Myanmar/2019/ Khin Mar Win

Friday, May 3, 2019

Miss Clean and Mr Clean WASH in Schools

by Khin Mar Win and A Mar Zaw

March 2019, Myanmar – Seven-year-old Ma Han Su Lwin is very proud of her ‘Miss Clean’ award. 

“I’m feeling good about myself and happy to help other students learn how to improve their personal hygiene,” said Han Su Lwin.

Every month the students at Sin Taung Middle School in Demawso Township in Kayah State observe their daily behaviours and decide among themselves who gets the ‘Mr Clean’ or ‘Miss Clean’ champion awards. It’s a keen competition that builds awareness of water and sanitation issues and personal hygiene.



Teacher Daw Myint Myint Hlaing, Ma Han Su Lwin (center) and her friend posing for a picture at their school in Kayah State.
 ©UNICEF Myanmar/2019/ Khin Mar Win

Tuesday, April 30, 2019

အၿငိမ္းစားဆရာတစ္ဦးရဲ႕ ကေလးငယ္ေတြေက်ာင္းျပန္တက္ေရာက္ႏုိင္ဖို႔ ကူညီေပးျခင္း

စာေရးသူ သိန္းသန္းထြန္း

လူအမ်ားစုအတြက္ ႏွစ္ ၄၀ ၾကာစာသင္ၾကားၿပီးတဲ့ေနာက္ အၿငိမ္းစားယူတယ္ဆိုတာ စာသင္ခန္းေတြကေန အနားယူလုိက္တယ္ဆုိတဲ့သေဘာပါ။ ဒါေပမဲ့ အသက္ ၆၃ ႏွစ္အရြယ္ ဆရာႀကီး ဦးသိန္းထြန္းစိုး အတြက္ေတာ့ ဒီလုိမဟုတ္ပါဘူး။ သူ အၿငိမ္းစားယူၿပီးမၾကာခင္မွာပဲ ဆရာႀကီးက စာဆက္လက္သင္ၾကား ခဲ့ပါတယ္။ ဒီတစ္ခါမွာေတာ့ ကယားျပည္နယ္အေရွ႕ပိုင္း လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ကေန မိနစ္ ၄၀ ၾကာေမာင္းရတဲ့ လြိဳင္လင္ေလးေက်းရြာက ေက်ာင္းျပင္ပ အလယ္တန္းပညာေရး (NFSMSE) စင္တာမွာပဲျဖစ္ပါတယ္။

ကယားျပည္နယ္၊ လြိဳင္လင္ေလးေက်းရြာရွိ ေက်ာင္းျပင္ပ အလယ္တန္းပညာေရး (NFSMSE) စင္တာတြင္
 ေတြ႔ရသည့္ ဆရာၾကီး ဦးသိန္းထြန္းစိုး။ ©UNICEF Myanmar/2018/Minzayar Oo

Retired teacher helps children back to school

Written by Thein Than Tun

For many people, retiring after 40 years of teaching would mean a rest from the classroom but not for Thein Tun Soe, 63. No sooner had he retired, U Thein Tun Soe carried on teaching, this time in a non-formal middle school education (NFMSE) centre in Loilin Lay, 40 minutes’ drive from Loikaw City in the Eastern part of Kayah State.

U Thein Tun Soe at the NFMSE centre in Loilin Lay, Kayah State, Myanmar
©UNICEF Myanmar/2018/Minzayar Oo

"သမီးက မသန္စြမ္းဆိုေပမဲ့ တျခားသူေတြလုပ္ႏုိင္သလို သမီးလည္းလုပ္ႏုိင္တယ္၊ သန္လည္းသန္မာတယ္။"

စာေရးသူ - သိန္းသန္းထြန္း

၁၀ ႏွစ္သမီးေလး နန္းၿငိမ္းစုစံဟာ ထူးခၽြန္တဲ့သူတစ္ေယာက္လုိ႔ ဆရာဆရာမေတြက ေျပာၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ႔အတန္းေဖာ္ေတြရဲ႕ အဆက္မျပတ္ စေနာက္မႈေတြေၾကာင့္ သူဟာသင္ခန္းစာေတြလြတ္သြားေလ့ရွိပါတယ္။ နန္းၿငိမ္းစုစံက “သမီး သိပ္စိတ္ဆုိးတာပဲ” လုိ႔မွတ္မွတ္ရရေျပာျပတယ္။ “တစ္ခါတေလ သမီးကိုစတဲ့သူေတြကို မ်က္လုံးေထာင့္ကပ္ၿပီးပဲၾကည့္လိုက္တယ္” လို႔ဆုိတယ္။

  အတန္းေဖာ္မ်ားႏွင့္အတူ စာသင္ၾကားေနေသာ နန္းၿငိမ္းစုစံ ဓာတ္ပုံ- ေစာရန္ေနာင္

Monday, April 29, 2019

"Of course, I have a disability, but I am capable and strong to do things like any other person"

Written by Thein Than Tun

Teachers say 10-year-old Nan Nyein Su San is a high achiever but she used to miss lessons due to constant teasing from her classmates. “I got very angry,” remembered Nan Nyein Su San. “Sometimes I just gave the teasers a sideways stare.”

Nan Nyein Su San studying with her classmates. Photo by Sao Yan Naung

Wednesday, April 10, 2019

ကိုယ္ပိုင္အိမ္သာ ေဆာက္ၾကစုိ႔ - ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္းရွိ ရပ္ရြာမွဦးေဆာင္တဲ့ ေရႏွင့္ပတ္ဝန္းက်င္သန္႔ရွင္းေရး စနစ္

စာေရးသူ - သိ ၤဂီဝင္း*

၂၀၁၉ခုႏွစ္၊ မတ္လ - အသက္ ၄၇ ႏွစ္အရြယ္ ကိုစိုင္းအြမ္တစ္ေယာက္ အရင္ကလုပ္ဖို႔ အစီအစဥ္မရွိခဲ့တဲ့ အလုပ္တစ္ခုကို လုပ္ႏုိင္ခဲ့ပါၿပီ။ သူက သူ႔မိသားစုအတြက္ အိမ္သာတစ္လုံး ေဆာက္လုိက္တာပါပဲ။

ျမန္မာႏုိင္ငံ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း ဆီဆုိင္ၿမိဳ႕နယ္ ပန္ကန္းရြာေလးက ကေလးႏွစ္ေယာက္ ဖခင္ျဖစ္သူဟာ သူ႔ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြက မိသားစုအတြက္သာမက ရြာေလးရဲ႕ က်န္းမာေရးကိုပါ တိုးတက္ ေကာင္းမြန္ေစမယ္ဆုိတာ နားလည္သေဘာေပါက္ခဲ့ပါတယ္။

“ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာ ေရာဂါဆိုတာ ကြင္းျပင္ေတြ ခ်ဳံေတာေတြထဲ ေတာထုိင္ အညစ္အေၾကးစြန္႔တာနဲ႔ ဆက္စပ္ေနမွန္း ကၽြန္ေတာ္ သိလိုက္ရတဲ့အခ်ိန္မွာ အိမ္သာေတြရဲ႕ အေရးပါမႈကို နားလည္သြားတယ္။ ဒီေတာ့ အိမ္သာေဆာက္ဖို႔ကို ကၽြန္ေတာ္ စိတ္ထက္သန္လာခဲ့တယ္။ ကၽြန္ေတာ့္မွာ ပိုက္ဆံမ်ားမ်ားစားစား မရွိေပမဲ့ ေနာက္မွလုပ္မေနဘဲ အခုပဲ အိမ္သာေဆာက္ေနပါၿပီ”လို႔ ကေလးႏွစ္ေယာက္ ဖခင္ျဖစ္သူက ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။

ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း ပက္ခန္းေက်းရြာရွိ ကေလးမ်ားႏွင့္အတူ ေတာထုိင္အညစ္အေၾကးစြန္႔ျခင္း (ODF) ဆုိ္င္ရာ ကနဦး ေဆြးေႏြးပြဲ။ 
©UNICEF Myanmar/2019/Theingi Win
အိမ္ေထာင္သက္ ၁၁ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ကိုစိုင္းအြန္တို႔ မိသားစုက ဝါးအိမ္ေလးမွာ ေနထိုင္ၾကၿပီး သိပ္မၾကာေသးခင္ အခ်ိန္အထိ အေပါ့အေလးစြန္႔ဖုိ႔ကို ေဆြမ်ဳိးတစ္ေယာက္ရဲ႕ အိမ္က အိမ္သာကို သုံးတာျဖစ္ျဖစ္၊ အနီးအပါး လယ္ကြင္းေတြနားက ခ်ဳံပုတ္ေတြေနာက္မွာျဖစ္ျဖစ္ ဒီအတိုင္း အညစ္အေၾကးစြန္႔ေလ့ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ 

Monday, April 8, 2019

Building your own latrine: Community-led total sanitation in southern Shan State

Written by Theingi Win*

March, 2019 - Sai Awan, 47, has done something he didn’t plan to do. He has built his family a latrine.

In Pak Kan village in Hsi Seing Township of Myanmar’s Southern Shan State, the father of two is convinced his efforts will improve the health of his family and his village.

 “When I learned that diarrhoea is related to open defecation, I realized the importance of latrines and became passionate about building them. Even though I don’t have much money, I’m doing it now, not later, “ said the father of two.

Open Defecation (ODF) Triggering session with children at Pan Kan village in Southern Shan State. 
©UNICEF Myanmar/2019/Theingi Win
Married for eleven years, Sai Awan and his family live in a bamboo house and until recently all the family members shared a latrine at a relative’s house or practiced open defecation behind the bushes in the nearby fields. 

Thursday, March 28, 2019

လိုလွ်င္ႀကံဆ၊ နည္းလမ္းရ

စာေရးသူ သက္ႏုိင္


အသက္ ၁၄ ႏွစ္အရြယ္ စုစုေဌးေလး တစ္ေယာက္ မူလတန္းၿပီးေျမာက္ေၾကာင္း ဆု တက္ယူတဲ့အခါ သူ႔အေမျဖစ္သူဟာ စိတ္လႈပ္ရွားဝမ္းသာ ျဖစ္ရပါတယ္။ “ဒါက ကၽြန္မ သမီးေလး အခမ္းအနားပြဲႀကီးတစ္ခုမွာ ဆုတက္ယူတာကို ပထမဆုံးအႀကိမ္ ေတြ႔ဖူးတာပါ။ ကၽြန္မ အရမ္းဂုဏ္ယူပါတယ္” လုိ႔ ေဒၚခ်ဳိမိေလးက မ်က္ရည္ေတြ ဝိုင္းၿပီး ေျပာျပတယ္။ “ဒါက အမ်ားစုအတြက္ေတာ့ ထူးထူးျခားျခား ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈ မဟုတ္ေပမဲ့ ကၽြန္မအတြက္ေတာ့ ကၽြန္မသမီးေလး ဒီလိုစင္ျမင့္ေပၚမွာ ဂုဏ္ယူဝင့္ၾကြားတဲ့ ပုံစံေလးနဲ႔ ရပ္ေနတာကုိ ျမင္ရတာဟာ တကယ့္ေအာင္ျမင္မႈႀကီးတစ္ခုပါပဲ။”

စုုစုေဌးႏွင့္ သူမ၏ မိခင္ ေဒၚခ်ိဳမိေလးတို႔အား မြန္ျပည္နယ္၊ သထံုျမိဳ႕ရွိ ေက်ာင္းတြင္ ေတြ႔ရစဥ္။ ©UNICEF Myanmar/2018/Thet Naing 

Wednesday, March 27, 2019

If there is a will, there is a way

by Thet Naing

When 14-year-old Su Su Htay won an award for completing primary school, her mother was overcome with emotion. “This is the first time I saw my daughter receive an award in a big event, and I was honoured,” said Cho Mi Lay, tears welling up in her eyes. “It’s not an outstanding effort for many, but for me it was a huge success to see my daughter standing on stage in such a proud manner.”
Su Su Htay and her mother Cho Mi Lay at their school in Thaton, Mon State.
©UNICEF Myanmar/2018/Thet Naing 

Monday, March 25, 2019

လယ္ကြင္းျပင္မ်ားဆီမွ ေက်ာင္းသို႔ ျပန္ေရာက္လာျခင္း

စာေရးသူ - တင္ထက္ပိုင္

ကယားျပည္နယ္၊ ျမန္မာ - စီဆီလီယာဟာ သူ႔အေဖက သူ စာလုပ္တာကို မုန္းေနတုန္းပဲဆုိရင္ သူ႔အေဖကို ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးစခန္းကေန ျပန္မလာေစခ်င္ပါဘူး။ သူ႔အေဖက သူ အိမ္မွာ စာလုပ္ေနတာေတြ႔တုိင္း “စာပဲလုပ္ေန၊ ထမင္းမစားနဲ႔” လို႔ မူးၿပီးေျပာေလ့ရွိပါတယ္။ 

စီတီလီယာ၊ ၁၈ ႏွစ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕၊ လိြဳင္လင္ေလး ေက်းရြာ၊ လြိဳင္လင္ေလး အထက္တန္းေက်ာင္းရွိ ေန႔လယ္ပုိင္း NFMSE သင္တန္းတြင္ အတန္းေဖာ္မ်ားႏွင့္ အဖြဲ႔လိုက္ ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ေနစဥ္။
 ©UNICEF Myanmar/2019/Min Zayar Oo
“ကၽြန္မက ကၽြန္မ အေဖနဲ႔မတူခ်င္ဘူး” လို႔ ၁၈ ႏွစ္အရြယ္ ကရင္နီမိန္းကေလးငယ္က ျမန္မာျပည္အေရွ႕ပိုင္း ကယားျပည္နယ္ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ရဲ႕ အျပင္နားမွာရွိတဲ့ ေက်ာင္းေလးတစ္ေက်ာင္းရဲ႕ စာသင္ခန္းထဲမွာ ထုိင္ေနတုန္း အားမနာစတမ္းပုံစံေလးနဲ႔ ေျပာျပခဲ့တယ္။ “ကၽြန္မက ကၽြန္မကေလးေတြကို မွန္ကန္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းကို ျပေပးႏုိင္တဲ့ ပညာတတ္ မိဘတစ္ေယာက္ ျဖစ္ခ်င္တာ” လို႔ ဆက္ၿပီးရွင္းျပတယ္။

Tuesday, February 26, 2019

Off the fields and back to school

by Tin Htet Paing

KAYAH, MYANMAR - Cecilia doesn’t want her father to come back from the rehabilitation centre if he still hates her for studying. “Just study and don’t eat!” he would drunkenly tell her each time he found her studying at home. 

CECILIA, 18, WORKS ON A GROUP EXCERCISE WITH HER CLASSMATES DURING THE AFTERNOON NFMSE CLASS AT BEHS LOILIN LAY, IN LOILIN LAY, LOIKAW
 ©UNICEF Myanmar/2019/Min Zayar Oo
“I don’t want to be like my father,” said the 18-year-old Karenni girl, almost unapologetically, as she sat inside her classroom at a school just outside of Loikaw in Myanmar’s eastern state of Kayah. “I want to become an educated parent who can show her children the right way,” she explained. 

Thursday, January 24, 2019

Overcoming the challenges to survive - the story of baby Chit Htun

In Myanmar, prematurity is a leading cause of death in the first year and the Ayeyarwady region records the highest levels of neonatal mortality nationally.

Maternal malnutrition, poverty, lack of health education and a lack of access to antenatal care make the early stages of life very difficult, particularly in rural areas. In many cases hypothermia, a leading cause of infant death often goes unrecognised and untreated, likewise, low blood sugar (hypoglycaemia) and a low level of oxygen (hypoxia).

©2018/Myaung Mya Paediatric Team
For those who are admitted to neonatal units malnutrition is a problem. There are often delays feeding and supportive feeding approaches such as nasogastric (NG) feeding are not routine. Units experience nursing and medical shortages and staff change department frequently which means staff often find it difficult to practice in the most effective way.


The limited number of working incubators, monitoring equipment, infusion pumps, and laboratory facilities, combined with power cuts, overcrowding of hospital wards mean babies face daily challenges. Infection control management is difficult across all areas of hospital care for babies and children.