အေရးေပၚလိုအပ္ေနသည့္ ေသာက္သံုးေရမ်ားကို ေလွျဖင့္ပို႔ေပးျခင္း

ေရးသားသူ Ye Lat Yi ႏွင့္ Kris Cahyanto

ျမန္မာ၊ ဇြန္လ ၂၀၁၉။

စစ္ေတြ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ - ယခုႏွစ္သည္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ေရ အလြန္ရွားပါးသည့္ ႏွစ္ျဖစ္ပါသည္။ ယခုအခ်ိန္ထိ မိုးမရြာႏိုင္ေသးေပ။ ယခုလို ေျခာက္ေသြ႔သည့္ ေႏြကာလ တာရွည္ျခင္းေၾကာင့္ မိုးေရသိုေလွာင္ထား သည့္ ေရကန္မ်ားလည္း ေရခန္းေျခာက္လုနီးပါး ျဖစ္ေနေလသည္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်းလက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဌာန ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ေက်းရြာ ၅၀ ထက္ ပိုၿပီး ေရရွားပါးသည့္ ျပႆနာကို ၾကံဳေတြ့ေနၾကရ ပါသည္။

ဧၿပီလ ၂၀ ရက္ မွ စတင္၍ ယူနီဆက္သည္ အေနာက္ရြာ စခန္းသို႔ ေရ ၃၅ ကုဗမီတာခန္႔ ေန႔စဥ္ သယ္ပို႔ေပးေနခဲ့ပါသည္။
©UNICEF Myanmar/2019/Maung Maung Oo

အေနာက္ရြာစခန္းတြင္ ေနထိုင္ေနရသည့္ ေရႊ ႔ေျပာင္းေနထိုင္သူ ေဒၚေဇာ္ရီနမ္ခါတာသည္ ကေလး ရွစ္ေယာက္ မိခင္ တစ္ေယာက္ျဖစ္ၿပီး  ေန႔စဥ္ေရထုတ္ရန္ ျပရသည့္ ေဗာက္ခ်ာႏွင့္အတူ ေရထည့္သည့္ အိုး တို႔ကို သယ္ယူလိုက္ၿပီးေနာက္ မနက္ႏွင့္ေန႔လည္ခင္းမ်ားတြင္ စခန္းတြင္း ေရျဖန္႔ေဝေပးသည့္ ေနရာသို႔ ေရ ခြဲတမ္း ရယူရန္ အျခားသူမ်ားႏွင့္ ဝင္ေရာက္ တန္းစီလိုက္ပါသည္။

“ကၽြန္မက တစ္ရက္ကို မိသားစု ကိုးေယာက္အတြက္ ေရ ၅၅ လီတာေလာက္ သယ္ရပါတယ္။” ဟု ေဒၚေဇာ္ရီနမ္ခါတာ က ေျပာပါသည္။ သူမ၏ အငယ္ဆံုးကေလးသည္ ယခု အခါ ၅ ႏွစ္ အရြယ္ရွိေနပါၿပီ။

လြန္ခဲ့သည့္ ၇ ႏွစ္ နီးပါးကတည္းက ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရမွ လုပ္ေပးထားသည့္ အေနာက္ရြာ စခန္းသည္ ေပါက္ေတာ ၿမိဳ႕နယ္ တြင္ ရိွၿပီး ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူေပါင္း ၄၃၀၀ ခန္႔ ရိွပါ သည္။ ေနာက္ထပ္ ေရႊ႕ေျပာင္း ေနထိုင္သူ ၂၀၀၀ ခန္႔သည္ အေနာက္ရြာ တြင္း ေနထိုင္ၾကပါသည္။ အေနာက္ရြာစခန္းတြင္ ေနထိုင္သူမ်ားသည္ စခန္းမွ ထြက္ခြာခြင့္ မရိွၾကဘဲ အနီးအနားရိွ ၿမိဳ႕မ်ားသို႔ပင္ သြားလာခြင့္မရၾကပါ။

“အခုေတာ့ ေရက လံုေလာက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၾကာၾကာခံမွာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ မိုး ျမန္ျမန္ရြာပါေစလို႔ ဆုေတာင္းတာပဲ။ ကၽြန္မတို႔က အခု ေရကို ေတာ္ေတာ္လိုအပ္ေနၿပီေလ။” ဟု ေဒၚ ေဇာ္ရီနမ္ခါတာ က ေျပာပါသည္။

ေဒၚဇော္ရီနမ္ခါတာသည္ အေနာက္ရြာ တြင္ Solidarites International မွ စီစဥ္ေပးေနသည့္ ေရေပးေဝရာေနရာသို႔ လာေရာက္ တန္းစီေနစဥ္။
©UNICEF Myanmar/2019/Maung Maung Oo

ရခိုင္ျပည္နယ္ရိွ ေက်းရြာမ်ားႏွင့္ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္သူမ်ားရိွရာ စခန္းမ်ား တြင္ သန္႔ရွင္းေသာေရ ဆက္လက္ ရရိွေစရန္အတြက္ ယူနီဆက္ (ျမန္မာ) ႏွင့္ Solidarites International တို႔ပူးေပါင္း၍ အျပင္းအထန္ ၾကိဳးစာ းေဆာင္ ရြက္ေပးလွ်က္ရိွပါသည္။ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ကို ၅ ကီလိုမီတာ ခန္႔ ျဖတ္ေက်ာ္၍ စစ္ေတြၿမိဳ႕မွ အေနာက္ ရြာ စခန္းသို႔ အေျခခံ လိုအပ္သည့္ သံုးေရ၊ ေသာက္ေရ၊ ဟင္းခ်က္ရန္ လိုအပ္သည့္ ေရ မ်ားကို ေလွျဖင့္ သယ္ပို႔ေပးလွ်က္ရိွပါသည္။

အသက္ (၅၀) ေက်ာ္ ကေလး (၅)ေယာက္၏ ဖခင္ျဖစ္သည့္ ဦးလွေမာင္သိန္းသည္ အေနာက္ရြာ စခန္း တြင္ ေနထိုင္ေနသည္မွာ (၇) ႏွစ္ နီးပါး ရိွလာၿပီျဖစ္သည္။ ဦးလွေမာင္သိန္းသည္ လူအမ်ား လိုအပ္ေနသည့္ ေရေကာင္း ေရသန္႔မ်ားကို ေလွေပၚမွ ခ်ေပးျခင္း၊ စခန္းတြင္းသို႔သယ္ပို႔ေပးျခင့္ တို႔ကို တာဝန္ယူလုပ္ေဆာင္ ေပးေနရသူျဖစ္ပါသည္။

“ခု စခန္းတြင္းထဲမွာရိွတဲ့ ေရကန္ေတြက ေျခာက္ကုန္ၿပီ။ ေရကို ေလွနဲ႔ သယ္လာရတဲ့အတြက္ တစ္ရက္မွာ တစ္ေယာက္ကို ေရ ၇.၅ လီတာေလာက္ပဲ ကၽြန္ေတာ္တို ႔ေပးႏိုင္ေနပါတယ္” ဟု ဦးလွေမာင္သိန္းမွ ရွင္းျပသည္။

ေလွျဖင့္ စခန္းသို႔ ေရတိုင္ကီႀကီးမ်ားျဖင့္ သယ္ယူရသည့္ ခရီးစဥ္သည္လည္း လြယ္ကူ ေခ်ာေမြ႔လွသည္ေတာ့ မဟုတ္ေပ။ အေနာက္ရြာစခန္းသို႔ ေရာက္ရန္မွ ခက္ခဲလွၿပီး ေလွျဖင့္သာ သြားလာႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ ဒီေရက်သည့္ အခ်ိန္တြင္ ေရသယ္လာသည့္ ေလွမ်ားသည္ စခန္းရိွရာ ဆိပ္ကမ္းသို႔ မေရာက္ႏိုင္ေတာ့ပါ။

မိုးေရ သိုေလွာင္ကန္မ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရ ႏွင့္ Solidarites International အဖြဲ႔တို႔မွ တည္ေဆာက္ ေပးထားၿပီး ပံုမွန္ထိန္းသိမ္း ေပးထားပါသည္။ ထို ေရကန္မ်ားသည္သာ ေသာက္သံုးေရ ရႏိုင္သည့္ အဓိက ရင္းျမစ္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ယခု အခါတြင္ အဆိုပါ ေရကန္မ်ားအားလံုး ေျခာက္ခန္း ကုန္ပါသည္။

ဤ ေဒသတြင္ ေျမေအာက္ေရကို တူးေဖာ္ရန္မွာလဲ မလြယ္ကူလွပါ။ ေျခာက္ေသြ့ေနသည့္ ေရကန္မ်ား အတြင္း အဝီစိ တြင္းမ်ား တူးၾကည့္ၾကေသာ္လည္း ေရမထြက္ခဲ့ေပ။ ထိုေၾကာင့္ ယခု ႏွစ္တြင္ စခန္းမ်ားသို႔ ေလွျဖင့္ ေရ သယ္ပို႔ေပးသည့္ အစီအစဥ္ကို မလြဲမေသြ လုပ္ေဆာင္ေပးရန္ လိုအပ္ေနပါသည္။

၂၀၁၉  ေမလကုန္ထိ ယူနီဆက္သည့္ အေနာက္ရြာႏွင့္ အေနာက္ရြာ စခန္းသို႔ ေရ ကုဗမီတာ ၁၆၀၀ ေက်ာ္ သယ္ပို႔ေပးထားျပီးျဖစ္ပါသည္။

“စခန္း နဲ႔ ရြာမွာရိွတဲ့ ေရႊ႕ေျပာင္း ေနထိုင္သူေတြအေနနဲ႔ ေဘးကင္းစိတ္ခ်ရတဲ့ ေသာက္သံုးေရကို ရရိွဖို႔အေရးႀကီး ပါတယ္။ ေရကို ေလွျဖင့္ သယ္ယူေပးရတာမွာေတာ့ အခက္အခဲေတြ ရိွပါတယ္။ ဒီ အတြက္ ပိုၿပီး ေရရွည္မွာ ပိုမိုတည္ျမဲႏိုင္တဲ့ အေျဖကို ႀကိဳးစားရွာေဖြေနပါတယ္” ဟု ယူနီဆက္ ျမန္မာ၏ ေရ၊ တစ္ကိုယ္ေရႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ သန္႔ရွင္းေရး ပရိုဂရမ္မွ Kris Cahyanto က ရွင္းျပခဲ့ပါသည္။