ေရွးဦးအရြယ္ပညာတတ္ေျမာက္ျခင္းကို ျမွင့္တင္ေပးမည့္ ဘာသာစကား(၂)မ်ိဳးသံုးစာအုပ္မ်ား

Text by Ruth Ayisi

Photos by Nyan Zay Htet

မိခင္ျဖစ္သူ ေဒၚမိုးဝင္း ႏွင့္ (၃) ႏွစ္အရြယ္ သမီးေလးျဖစ္သူ ေဆာင္းနဒီခိုင္ တို႔သည္ စိမ္းလန္းစိုေျပေသာ စိုက္ခင္းမ်ားကို ျဖတ္၍ေဖာက္ထားေသာ ေျမနီလမ္းက်ဥ္းေလး အတိုင္း အနည္းငယ္ လမ္းေလွ်ာက္ျပီးေနာက္  ေန႔ကေလးထိန္းေက်ာင္းသို႔  ေရာက္ရွိ ခဲ့ပါသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ မိုးတိမ္ မ်ား မဲေမွာင္လာက စတင္မိုးရြာလာပါေတာ့သည္။ ယေန႔အဖို႔ အျပင္ထြက္၍ ကစားစရာ ဖရိန္မ်ားေပၚတက္၍ ေသာ္လည္းေ ကာင္း ေလွ်ာစီး၍ ေသာ္လည္းေကာင္း  ေဆာ့ကစားႏိုင္ေတာ့မည္ မဟုတ္ေသာ္လည္း ေဆာင္းနဒီခိုင္သည္ စိုးရိမ္မႈ ရွိပံုမေပၚေပ။

ေဆာင္းနဒီခိုင္က ပံုျပင္စာအုပ္အၾကီးၾကီးကိုင္ထားသည့္ သူငယ္ခ်င္း အနားထိုင္ရန္ အေျပးအလႊားသြားလိုက္ပါသည္။ စာရြက္မ်ားကို ကူလွန္ေပးေနရင္း  ေနာက္စာမ်က္ႏွာ တစ္ခုသို႔ ေရာက္ရန္ စိတ္အားထက္သန္လွသျဖင့္ သူ႔မ်က္လံုးေလးမ်ားက ဝိုင္းက်ယ္သြားတတ္ ပါသည္။ အငယ္ဆံုးဆရာမမ်ားထဲမွ တစ္ေယာက္ျဖစ္သည့္ ဆရာမ ေနာ္ခူးထရီးစဲက ၾကမ္းျပင္ေပၚတြင္ ထိုင္လ်က္ကေလးမ်ားႏွင့္ အတူသင္ျပေပးေနပါသည္။ 

 “ကေလးေတြနဲ႔အတူေနရတာ အရမ္းေပ်ာ္စရာေကာင္းတယ္” ဟု ေနာ္ခူထရီးဆဲကေျပာေနစဥ္ ကေလးမ်ားက သူမ၏အာရံုစိုက္မႈရေအာင္အျပိဳင္အဆိုင္ ျပဳမႈေနၾကသည္။ ကေလးေတြ ၏ အသံစူးစူးျဖင့္ ေအာ္ဟစ္ေနသည့္ ၾကားမွ သူ႔အသံကို ၾကားရေစရန္ ၾကိဳးစား၍ သူေအာ္ေျပာ ျပရသည္မွာ “သူတို႔ ေလးေတြက စာအုပ္ေတြကိုၾကိဳက္တယ္” ဟုပင္ျဖစ္ေလသည္။ 

စာအုပ္မ်ားသည္ ပံုမွန္စာအုပ္ၾကီးမ်ားမွ်သာ မဟုတ္ဘဲ ေဒသခံတိုင္းရင္းသား ဘာသာစကား(၂)မ်ိဳးပါဝင္ေသာစာအုပ္မ်ားျဖစ္သည္။ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားဘာသာစကားမ်ားတြင္  ပါကေညာ စေကာကရင္ ႏွင့္ ရံုးသံုးဘာသာစကားျဖစ္သည့္ ျမန္မာဘာသာစကားတို႔ ပါဝင္ပါသည္။ ပံုျပင္မ်ားသည္ ဘာသာစကားကို ကၽြမ္းက်င္တိုးတက္ေစျပီး တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ၏ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈ ႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္အေၾကာင္းတို႔ကို အေလးထားသင္ယူမိေစပါသည္။ 

ပါကေညာ စေကာကရင္ ဘာသာစကား ႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈေကာ္မတီ၏ အတြင္းေရးမႈးျဖစ္သူ ေစာစိုးေအာင္သည္ ကရင္ျပည္နယ္တြင္ အဆိုပါ စာအုပ္ျဖစ္ေျမာက္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ဦးေဆာင္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ ဘာသာစကား ႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈကို ထိန္းသိမ္း ရာတြင္ အဓိက က်သည့္ ကေလးသူငယ္မ်ား အတြက္ စာအုပ္စာေပ တစ္ခုအား ကိုေစာစိုးေအာင္ တစ္ေယာက္ ပထမဦးဆံုး ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ခြင့္ရခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။

“လူငယ္ေတြနဲ႔ ကေလးေတြက  ကိုယ့္ ဘာသာစကား နဲ႔ ကၽြမ္းက်င္မႈ နည္းၾကတယ္။ ဒီဘာသာစကား (၂)မ်ိဳးပါ စာအုပ္ကို စတင္ မိတ္မဆက္ ႏိုင္ခင္အထိ  ကၽြန္ေတာ့္တို႔ဘာသာစကား  ေပ်ာက္ကြယ္သြားမွာကို စိုးရိမ္ခဲ့ရပါတယ္” ဟု ေစာစိုးေအာင္က ေျပာသည္။ 

ဤစာအုပ္တြင္ ပါဝင္သည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားသည္ မတူကြဲျပားမႈ ႏွင့္ ညီညႊတ္စြာ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရးကို ျမွင့္တင္ေပးႏိုင္သည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားျဖစ္ေစရန္ စာအုပ္ ျဖစ္ေျမာက္ေရး ေကာ္မတီဝင္မ်ားသည္ အထူးသတိထားေဆာင္ရြက္ခဲ့ေၾကာင္း ကို ေစာစိုးေအာင္မွ ေျပာျပခဲ့ပါသည္။ ပံုျပင္မ်ားကို အဓိကအားျဖင့္ သတၱဝါေလးမ်ားျဖင့္သာ ပံုေဖာ္ထားပါသည္။ “ကေလးေတြက လူအေၾကာင္းထက္ သတၱဝါေလးေတြ အေၾကာင္းကို ဖတ္ရတာပိုၾကိဳက္ၾကတယ္ဆိုတာကို ကၽြန္ေတာ္ေလ့လာသိရွိခဲ့ရတယ္” ဟုျပံဳးလ်က္ေျပာသည္။

လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားကေလးငယ္မ်ားသည္ ေက်ာင္းစတက္ခ်ိန္တြင္ ၎တို႔ မိခင္ဘာသာစကားျဖင့္သင္ယူေလ့လာခြင့္ရပါက အဆိုပါႏိုင္ငံ၏ ရံုးသံုးဘာသာစကားျဖင့္ သာ သင္ယူေလ့လာခြင့္ရခဲ့ သည့္ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစု ကေလးငယ္မ်ား ထက္ ပိုမို ထူးခၽြန္တတ္ၾက ေၾကာင္းကို ကမာၻႏွင့္တဝွမ္းတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ သက္ေသသာဓက မ်ားက ေဖာ္ျပေနပါသည္။ 

ေဒၚမိုးဝင္းက သူမသမီး၏ေက်ာင္းမွ စာအုပ္မ်ားကို ျမင္ရသည့္အခါ ၾကည္ႏူး အံ့ၾသစရာပါပဲ ဟု ေျပာျပပါသည္။ “ကၽြန္မတို႔ရြာမွာ အားလံုးက ပါကေညာ စေကာကရင္စကားပဲေျပာၾကတယ္။ အိမ္မွာလည္းဒီ စကားပဲ ေျပာတယ္။ ကၽြန္မသမီး ဒီ အရြယ္မွာ သူ႔ မိခင္ဘာသာစကားက ိုသာ ေရးတတ္၊ ဖတ္တတ္ေအာင္သင္ခြင့္မရခဲ့ဘူးဆိုရင္ ဒီ ပါကန္ေကာ စေကာရင္ လိုေရးထားတဲ့ မဂၤလာေဆာင္ဖိတ္စာ ရလာရင္ေတာင္မွ သူ ဘာေရးထားမွန္း နားလည္မွာ မဟုတ္ဘူး” ဟုေျပာသည္။ 

လူမႈဝန္ထမ္းကယ္ဆယ္ေရး ႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးဝန္ၾကီးဌာန၊ တိုင္းရင္းသားဘာသာ စကား ႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ ေကာ္မတီ တို႔ ႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ယူနီဆက္(ျမန္မာ) မွ နည္းပညာပိုင္းပံ့ပိုးကူညီေပးခဲ့ျပီး H&M ေဖာင္ေဒးရွင္း မွ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ေပးမႈေၾကာင့္ ယခု အခါ ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ (၁၃၅) မ်ိဳးေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ားထဲမွ တိုင္းရင္းသား (၂၅) မ်ိဳးသည္ ယခု အခါတြင္ ဘာသာစကား (၂)မ်ိဳးျဖင့္ေဖာ္ျပထားေသာ ပံုျပင္စာအုပ္ၾကီးမ်ားကို ဖတ္ရႈေနႏိုင္ျပီျဖစ္ပါသည္။ 

ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ မိဘမ်ား ႏွင့္ ၾကည့္ရႈေစာင့္ေရွာက္ေပးသူမ်ားသည္ အေစာပိုင္းအရြယ္ကေလး မ်ား၏ သင္ယူခြင့္ရျခင္း၏ အက်ိဳးေက်းဇူးကို နားလည္သေဘာေပါက္ရန္ လိုအပ္သည္။ ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ သက္ေသအေထာက္အထားမ်ားအရ အေစာပိုင္းအရြယ္ကေလးမ်ား၏ သင္ယူမႈအေရးၾကီးေၾကာင္းကို ညႊန္ျပထားေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၂၀%ရာခိုင္ႏႈန္းေသာ ကေလးမ်ားသာ မူၾကိဳေက်ာင္းတက္ၾကေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။အေစာပိုင္းအရြယ္ပညာၾကား ခြင့္ရျခင္း ၏ ေရရွည္အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား ကို ကမာၻ႔ဘဏ္မွ ေလ့လာသံုးသပ္ခ်က္အရ မူၾကိဳေက်ာင္းတြင္ ပ်မ္းမွ်တစ္ႏွစ္ေက်ာင္းေနခဲ့ေသာ ကေလးမ်ားသည္ ေနာင္တြင္ အဆင့္ျမင့္ ကၽြမ္းက်င္မႈဆိုင္ရာလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ႏိုင္ေခ်ပိုမ်ားသည္ ဟုေတြ႔ရိွရပါသည္။ 

ယခု အခ်ိန္တြင္ နည္းပါးေသးေသာ္လည္း ပညာေရး ႏွင့္ ဖြံ႔ျဖိဳးေရးသို႔ ဦးတည္ေသာ ခိုင္မာသည့္ ေျခလွမ္းအစ တြင္ တိုး၍ ပါဝင္လာၾကမည့္ တိုင္းရင္းသားကေလး ငယ္မ်ားတြင္  ေဆာင္းနဒီခိုင္ ႏွင့္ သူ႔ရြယ္တူသူငယ္ခ်င္းမ်ားသည္ လည္း ပါဝင္လာျပီျဖစ္သည္။ 

ယခု အခ်ိန္တြင္ ဘာသာစကား(၂)မ်ိဳးသံုး စာအုပ္၏ ဘာသာစာေပ ႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ အရ အေရး ၾကီးပံုကို သတိမျပဳမိႏိုင္ေသးေသာ္လည္း ေဆာင္းနဒီ ၏ စာအုပ္မ်ားကို ႏွစ္သက္တတ္သည့္ အေလ့အက်င့္သည္ အစပ်ိဳးေနျပီျဖစ္ပါသည္။  သူမ၏အၾကိဳက္ဆံုး ပံုျပင္စာအုပ္ သည္ ေၾကာင္ အေၾကာင္းေရးထားသည့္စာအုပ္ျဖစ္ျပီး “သမီးတို႔အိမ္မွာေၾကာင္ရွိတယ္”ဟု သူမကေျပာသည္။