ေမြးစားရင္းမွတ္ပံုတင္ႏိုင္ျခင္းသည္ ကရင္ျပည္နယ္ တစ္ခုလံုး အတြက္ ႀကီးမားေသာ အေျပာင္းအလဲ

ေရးသားသူ-မန္နီေမာင္

©UNICEF Myanmar/2015/Manny Maung

 

ကရင္ျပည္နယ္၊ ဂ်ဴလိုင္၂၀၁၅- ဆရာမ ေနာ္သဇင္တစ္ေယာက္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္း ႏွစ္ခုဧ။္ တိုက္ပြဲအၾကားတြင္ ပိတ္မိေနခဲ့ၿပီး က်ိဳးသြားေသာ သူမဧ။္ ေျခေထာက္ကို သံုးလေက်ာ္ေလာက္ အခ်ိန္ယူ ကုသဖို႔ လိုေနသည္။ သူမသည္ ထိုင္းျမန္မာနယ္စပ္ ေတာနက္အတြင္းရိွ ေ၀းလံလွေသာ ရြာသို႔ ေရာက္ေအာင္ ရြာသြန္းေနေသာ မိုးႏွင့္ ရႊံ႕ဗြက္ထူေျပာလွေသာ ေျမျပင္တို႕ကို ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး ရက္ေပါင္းမ်ားစြာ လမ္းေလ်ွာက္ခဲ့ရသည္။ အခ်ိဳ႕ရက္မ်ားတြင္ အိပ္ခဲ့ရသည္ပင္ မရိွပါ။ အသက္သံုးဆယ့္ရွစ္ႏွစ္အရြယ္ရိွ ဆရာမေနာ္သဇင္က “ ဒါက်မအလုပ္ပါဘဲ” ဟု ေျပာသည္။ ကရင္ျပည္နယ္အတြင္းရိွ မွတ္ပံုတင္သူနာျပဳ ဆရာမေလးသည္ ကာကြယ္ေဆးထိုးရန္ အတြက္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ က်န္းမာေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ျဖန္႔ေ၀ရန္ အတြက္ေသာ္ လည္းေကာင္း ေ၀းလံၿပီး ေတာႀကီးမ်က္မည္း အတြင္းရွိ ေဒသမ်ားသို႔ အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ခရီးထြက္ခဲ့ရပါသည္။ အၿမဲတန္းလိုလို သြားလာေနခဲ့ရေသာ ခရီးစဥ္မ်ားႏွင့္အတူ ရရိွလာခဲ့သည့္ ရင္းႏွီးခင္မင္လာၾကေသာ ဆက္ဆံေရးမ်ားေၾကာင့္ ဆရာမေနာ္သဇင္သည္ တိုင္းရင္းသား ရြာသူ၊ ရြာသားမ်ားသာမက အစိုးရမဟုတ္ေသာ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ယံုၾကည္မႈကိုပါ ရရိွခဲ့သည္။

ထိုအေတြ႕အႀကံဳမ်ားေၾကာင့္ပင္ ယခုႏွစ္ ေမလ အေစာပိုင္း အမ်ိဳးသားအဆင့္ ေမြးဖြားမွဳ မွတ္ပံုတင္ျခင္း ရက္သတၱပါတ္ အေတာအတြင္း ကရင္ျပည္နယ္၏ ေ၀းလံလွေသာ ေနရာမ်ားရိွ ငါးႏွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္မ်ား အတြက္ ရာႏွင့္ခ်ီေသာ ေမြးစာရင္းမ်ား ထုတ္ေပးမည့္ အထူးအဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ကို ဦးေဆာင္ရန္ သူမအား ယံုၾကည္ အားကိုးခဲ့ၾကရသည္။

 “ဒီေလာက္ ေ၀းလံတဲ့အရပ္ေတြကိုသြားဖို႔ တစ္ေယာက္မွ လိုလိုခ်င္ခ်င္ မရိွခဲ့ပါဘူး” ဟု ဆရာမ ေနာ္သဇင္က ေျပာသည္။ ” ဒါေပမယ့္ က်မအတြက္ေတာ့ ဒီခရီးေတြက သိပ္ေတာ့မထူးျခားလွပါဘူး။ က်မေဆးရံုမွာေနၿပီး အလုပ္လုပ္လည္း ဒီလစာပါဘဲ။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္သူက အဲ့ဒီ့လူေတြဆီသြားမွာလဲ။ အခုလိုေမြးစာရင္းေတြထုတ္ေပးၿခင္းၿဖင့္ သူတို႔အားလံုး အႀကီးအက်ယ္ ေျပာင္းလဲသြားၾကမွာဆိုေတာ့ က်မလုပ္ပါတယ္”။

ထိုေမလ လႈပ္ရွားမႈ၌ ဧရာ၀တီတိုင္းေဒသႀကီး၊ ကရင္ျပည္နယ္ႏွင့္ ကယားျပည္နယ္တို႔ရိွ ၿမိဳ႕နယ္ေပါင္း ေလးဆယ္မွ ကေလးေပါင္း တစ္သိန္းခုႏွစ္ေသာင္းသည္ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရႏွင့္ Unicef တို႔၏ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈေၾကာင့္ ေမြးဖြားမွဳ မွတ္ပံုတင္ျခင္း ရက္သတၱပါတ္အတြင္း ေမြးစာရင္းလက္မွတ္မ်ား ရရိွခဲ့ၾကသည္။

ဤလႈပ္ရွားမႈတစ္ေလွ်ာက္ ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီးသံုးခုမွ ငါးႏွစ္ေအာက္ကေလးငယ္မ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း မည္သည့္ေနရာတြင္ ေမြးသည္ျဖစ္ေစ၊ မည္သည့္လူမ်ိဳး၊ လူမႈေရးေနာက္ခံအရ မည္သည့္ ဘာသာ၀င္ျဖစ္ေစ ေမြးစာရင္းလက္မွတ္မ်ား ထုတ္ေပးခဲ့သည္။ ဆရာမေနာ္သဇင္က “အဲ့ဒီ့ေမြးဖြားမွဳ မွတ္ပံုတင္ျခင္း ရက္သတၱပါတ္အတြင္းမွာေတာ့ က်မတို႔ ေမြးစာရင္းထုတ္ေပးေနတဲ့ ရြာအထိ ေရာက္ေအာင္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္ေတြဟာ မတ္ေစာက္တဲ့ ေတာင္တက္လမ္းေတြကို ရက္ေပါင္းမ်ားစြာ လမ္းေလွ်ာက္ၿပီး ေရာက္လာခဲ့ၾကတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေတြကလည္း ကေလးငယ္ေတြ၊ ေမြးကင္းစ ကေလးေတြနဲ႔ တစ္သီတစ္တန္းႀကီး ေရာက္လာခဲ့ၾကတယ္” ဟု အမွတ္ရေနရင္း၊ အစြန္အဖ်ားတြင္ ေနထိုင္ၾကေသာ ျပည္သူမ်ားသည္ သူတို႔၏ ကေလးမ်ား ေမြးစာရင္းမွတ္ပံုတင္ႏိုင္ေသာ အခြင့္အေရးကို တန္ဖိုးထားလွေၾကာင္းလည္း ေျပာျပခဲ့သည္။

“ေမြးစာရင္းေၾကာင့္ လိုအပ္တဲ့အခါ က်န္းမာေရးအတြက္ ေစာင့္ေရွာက္မႈရႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့တန္ဖိုးကို သူတို႔သိၾကတယ္၊ ဒီလုပ္ေေဆာင္ေပးမႈက ကေလးေတြ ေမြးစာရင္းမွတ္ပံုတင္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ တစ္ခုတည္းေသာ အခြင့္အေရးပါဘဲ၊ ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆိုေတာ့ သူတို႔ေနထိုင္ရာ အရပ္ေတြက အလြန္ေ၀းၿပီးေတာ့ တစ္ခါတစ္ေလလည္း စစ္ေရးပဋိပကၡျဖစ္တတ္တဲ့ ေဒသေတြျဖစ္ေနတယ္ေလ” ဟုလည္း ရွင္းျပပါသည္။ ဤကဲ့သို႔ စိတ္ထားျပည့္၀လွေသာ က်န္းမာေရးလုပ္သား သူနာျပဳဆရာမကို ဤစာျဖင့္ ဂုဏ္ျပဳအပ္ပါသည္။ တစ္ေနရာမွ တစ္ေနရာ သြားလာရန္ ခက္ခဲလွေသာ အေျခအေနကို သိထားေသာ္လည္း ဆရာမ ေနာ္သဇင္သည္ ေမြးဖြားမွဳ မွတ္ပံုတင္ျခင္း ရက္သတၱပါတ္အတြင္း သူမ၏ ရြာသား အဆက္အသြယ္ မ်ားမွတစ္ဆင့္ ေဒသတြင္းရိွ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ အျခားေသာ အစိုးရမဟုတ္သည့္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအား ဤစီမံခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ရက္ေပါင္းမ်ားစြာ ႀကိဳတင္အခ်ိန္ယူ အသိေပးခဲ့သည္။

ထိုင္းႏိုင္ငံ နယ္စပ္အနီးရိွ ကလဒဲရြာသို႔ သူမေရာက္ရိွခ်ိန္၌ သူမသည္ ကေလးငါးဆယ္ခန္႔ မွတ္ပံုတင္ႏိုင္ရန္ေလာက္ကိုသာ ေမွ်ာ္လင့္ထားခဲ့သည္။ လက္ေတြ႕တြင္ ကေလးငယ္ ေပါင္းႏွစ္ရာေက်ာ္ ေရာက္ရိွ လာခဲ့ၾကသည္။

သူမသည္ ရယ္ရယ္ေမာေမာျဖင့္ “က်မ အရမ္း အံ႔ၾသသြားတယ္၊ ၿပီးေတာ့ လူေတြ အမ်ားႀကီးက သတင္းႀကိဳရထားတာသိရေတာ့လည္း အရမ္းလည္း ၀မ္းသာသြားတယ္” ဟု ေျပာျပသည္။

ေမလ ၄ ရက္ေန႔မွ ၈ ရက္ေန႔ အေတာအတြင္း ကရင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ ငါးႏွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္ေပါင္း ႏွစ္ေသာင္းကိုးေထာင့္ တစ္ရာ့ေျခာက္ေယာက္ကို ေမြးစာရင္းမွတ္ပံုတင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ယင္းအေရအတြက္ သည္ မူလရည္မွန္းထားခ်က္ထက္ ေက်ာ္လြန္၍ ၁၂၁.၄% ရရိွခဲ့သည့္ အတြက္ ႀကီးက်ယ္ေသာ ေအာင္ျမင္မႈ ရလဒ္ တစ္ရပ္ ျဖစ္ပါသည္။

 Unicef ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒုတိယ ဌာေနကိုယ္စားလွယ္ ရွာလီနီ ဗဟူဂူန ကလည္း “ေမြးဖြားမွဳ မွတ္ပံုတင္ျခင္းဆိုတာ ကေလးသူငယ္ အခြင့္အေရးကို အလံုးစံု ျဖည့္စြမ္းႏိုင္ဖို႔အတြက္ အေရးပါတဲ့အတြက္ ပထမအဆင့္ ေျခလွမ္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဟာက မွန္ကန္ၿပီးအေရးပါတဲ့ ကေလးသူငယ္ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေျပာပါသည္။

 “ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ အသက္အရြယ္ကို သိရိွျခင္းအားျဖင့္ ကေလးေတြကို ကေလးအလုပ္သမား၊ အတင္းအဓမၼ စုေဆာင္းျခင္း ခံရေသာ ကေလးစစ္သား၊ လူေမွာင္ခိုကူးျခင္းႏွင့္တကြ တရားစီရင္ေရး ကိစၥမ်ားတြင္လည္း ကေလးသူငယ္မ်ား၏ မွန္ကန္ေသာ အသက္အရြယ္အေလွ်ာက္ သက္ဆိုင္ေသာ တရားမွ်တမႈကို ရရွိေစၿပီး ကေလးမ်ားအတြက္ မရိွမျဖစ္ လိုအပ္ေသာ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး ဆိုင္ရာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကိုလည္း ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္” ဟုလည္း သူမက ဆိုပါသည္။

 ထို႔အျပင္ ေမြးစာရင္းရိွျခင္းအားျဖင့္ လူကုန္ကူးျခင္းခံရေသာ ကေလးမ်ားကို လိုက္လံရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ျခင္းႏွင့္ ျပန္လည္ေခၚယူျခင္း လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္လည္း အေထာက္အကူျဖစ္ေစသည္။

ဤအမ်ိဳးသားအဆင့္ ေမြးစာရင္းမွတ္ပံုတင္ျခင္း စီမံခ်က္သည္ အစိုးရ၀န္ႀကီးဌာနမ်ားျဖစ္ေသာ လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အား၀န္ႀကီးဌာန၊ အမ်ိဳးသားစီမံကိန္းႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ၀န္ႀကီးဌာန၊ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာန စသည္တို႔ႏွင့္ အတူ Unicef ၏ နည္းပညာပံ႔ပိုးမႈတို႔ကို ေပါင္းစပ္၍ အေကာင္အထည္ေဖၚ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ခဲ့မႈ တစ္ရပ္လည္း ျဖစ္သည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္မ်ားအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေမြးဖြားမွဳ မွတ္ပံုတင္ျခင္းႏႈန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႀကီးက်ယ္သည့္ ေအာင္ျမင္တိုးတက္မႈမ်ား ရရိွခဲ့သည္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ေမြးစာရင္းလက္မွတ္ ရရိွေသာ ကေလးသူငယ္ အေရအတြက္သည္ သိသိသာသာ တိုးတက္ခဲ့ၿပီး အထူးသျဖင့္ ပံ႔ပိုးမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ေသာ ျပည္နယ္ သံုးခုတြင္ အျမင့္ဆံုးအေျခအေနသို႔ ေရာက္ရိွခဲ့သည္ (မြန္ျပည္နယ္အတြင္း လႊမ္းၿခံဳေဒသ အက်ယ္အ၀န္း ၂၀% တိုးတက္ခဲ့သည္၊ မေကြးတိုင္းတြင္ ၄၁% ႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ ၃၀၀% အသီးသီး တိုးတက္ခဲ့ၾကသည္။ ထိုေဒသမ်ားသည္ ႏိုင္ငံအတြင္း လႊမ္းၿခံဳအက်ယ္အ၀န္း အနိမ့္ဆံုး ေဒသမ်ားလည္း ျဖစ္ခဲ့သည္)။

 သို႔ေသာ္ျငားလည္း စုစုေပါင္း ငါးႏွစ္ေအာက္ ကေလးအေရအတြက္၏ ၂၆ ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖစ္ေသာ ကေလးငယ္ေပါင္း ၁.၄ သန္းသည္ ေမြးစာရင္း မွတ္ပံုတင္ မျပဳလုပ္္ရေသးသူမ်ားအျဖစ္ ဆက္လက္ တည္ရိွလွ်က္ ရွိေနေသးသည္။

 “ကေလးေတြကို တရား၀င္ မွတ္ပံုမတင္ထားဘူးဆိုရင္ သူတို႔ေတြဟာ စီမံကိန္းလုပ္ငန္းစဥ္ေတြ၊ ဘ႑ာ ေရးခဲြေ၀သတ္မွတ္မႈေတြမွာ ပါ၀င္ႏိုင္ျခင္းမရိွဘဲ အႏၱရာယ္က်ေရာက္လြယ္ေသာ အေျခအေန ေရာက္ရိွ သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအက်ိဳးဆက္ေတြကေတာ့ သူတို႔တစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ အေရးအရာ ကိစၥမ်ားတြင္သာမက သူတို႔ေနထုိင္ရာ ၀န္းက်င္ႏွင့္ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကိုပါ သက္ေရာက္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု မစၥ ဘာကူနာက မွတ္ခ်က္ျပဳပါသည္။