အတူလက္တဲြလ်က္ ခရီးဆက္မယ့္ ဆယ္ေက်ာ္သက္မ်ား

ေရးသားသူ - ယုယုေအာင္

“သမီးတို႔ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြ လူမႈေရးအလုပ္ေတြကို အတူတူလုပ္ရတာ တကယ္သေဘာက်ပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ အဖြဲ႔ဖြဲ႔တာပါ။”

ဒါကေတာ့ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ေတာင္ၾကီးျမိဳ႕က အသစ္ဖြဲ႔စည္းလိုက္တဲ့ ဆယ္ေက်ာ္သက္အဖြဲ႔က လူငယ္တစ္ေယာက္ရဲ႕ စကားသံျဖစ္ပါတယ္။

ရွမ္းျပည္နယ္က ျမန္မာနုိင္ငံရဲ႕ အႀကီးဆံုးျပည္နယ္ျဖစ္ျပီး ဆယ္ေက်ာ္သက္ အရြယ္လူငယ္ ၁.၂သန္း ေနထိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာနုိင္ငံမွာရွိတဲ့ ဆယ္ေက်ာ္သက္စုစုေပါင္းရဲ႕ ၁၂ရာခိုင္ႏႈန္းျဖစ္ပါတယ္။

ယူနီဆက္က ဆယ္ေက်ာ္သက္မ်ား ပူးေပါင္းပါ၀င္ေရးအစီအစဥ္ကို ပီယာဆန္(Pearson)ရဲ႕ ေငြေၾကး အေထာက္အပံ့နဲ႔ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ UPSHIFTလို႔နာမည္ေပထားတဲ့ ဆယ္ေက်ာ္မ်ား ပူးေပါင္းပါ၀င္ေရးအစီအစဥ္မွာ ဆယ္ေက်ာ္သက္လူငယ္ေတြကို အုပ္စုဖြဲ႔ၿပီး သင္တန္းေတြေပးပါတယ္။ ၂၁ရာစုမွာ ေအာင္ျမင္တဲ့သူမ်ားျဖစ္လာေစရန္ လိုအပ္တဲ့ အရည္အခ်င္းေတြျဖစ္တဲ့ ထိေရာက္စြာ ေျပာဆိုဆက္ဆံျခင္း၊ အမ်ားႏွင့္ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္ျခင္းနွင့္ အဖြဲ႔လိုက္လုပ္ေဆာင္ျခင္း၊ ျပသနာကို ေျဖရွင္းျခင္း၊ ဆန္းသစ္တီထြင္ျခင္းစတဲ့ ဘ၀အရည္အခ်င္းေတြကို  ေလ့က်င့္ေပးပါတယ္။

ဒီအစီအစဥ္မွာ  ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ လူငယ္မ်ားက မိမိရပ္ရြာနွင့္ပတ္၀န္းက်င္မွာျဖစ္ေနတဲ့ ျပႆနာ၊ အခက္အခဲေတြကို ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ၿပီး၊  ဆန္းသစ္တဲ့နည္းလမ္းေတြရွာၿပီး ေျဖရွင္းတတ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ေပးပါတယ္။

ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕က ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြက ပထဆံုး လူမႈေရးလုပ္ငန္းအေနနဲ႔ ေက်ာင္းေတြကိုသြားၿပီး ကေလးေတြကို  မူးယစ္ေဆး၀ါးအေၾကာင္း ပညာေပးတဲ့ကမ္ပိန္းကို ၂၀၁၈၊ ဇန္န၀ါရီလမွာ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ကမ္ပိန္းမွာ ပါခဲ့တဲ့ ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြက ကမ္ပိန္းညပီးတာနဲ႔ ပြဲၿပီးမီးေသမ်ိဳး မျဖစ္ခ်င္ၾကပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဆယ္ေက်ာ္သက္လူငယ္ ၁၅ဦး (မိန္းကေလး ၈ဦး၊ ေယာက္်ားေလး ၇ဦး)ကအဖြဲ႔ဖြဲ႔ဖိုု႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔အဖြဲ႔ကို Cherry Adolescent Network (CAN) လို႔ ယာယီနာမည္ေပးထားပါတယ္။

သူတို႔အားလံုးက အသက္၁၅ႏွစ္မွ ၁၉နွစ္ၾကားရွိတဲ့ ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြျဖစ္ၿပီး အဖြဲ႔ဖြဲ႔ရတဲ့တျခား အေၾကာင္းအရင္းေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။

သူတို႔ေဒသမွာ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ေတြ ဦးေဆာင္တဲ့ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕ေတြ မရွိေသးတာက အေၾကာင္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။

မိဘမဲ့ေက်ာင္းေတြ၊ သက္ႀကီးရြယ္အိုေတြကို လွဴတန္းတဲ့ ပရဟိတအလုပ္ေတြလုပ္တာေတြ ျမန္မာနုိင္ငံမွာ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘ၀အရည္အခ်င္းေတြ ရွိလာေအာင္ ပ်ိဳးေထာင္ေပးတဲ့ ဖြံၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းေတြလုပ္တာ  မရွိသေလာက္နည္းတယ္လို႔ သူတို႔ထဲက တစ္ေယာက္ကဆိုပါတယ္။

“ဒီလို ဘ၀အရည္အခ်င္းေတြ ရွိလာေအာင္လုပ္ေပးရတာ ပရဟိတလုုပ္တာထက္ ပိုခက္ပါတယ္၊ ရလာတဲ့ အက်ိဳးေက်းဇူးကလည္း ပိုမ်ားပါတယ္။”

လူငယ္ေတြအတြက္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာသင္တန္းေတြက အေရးၾကီးပါတယ္။

“အဂၤလိပ္စာသင္တန္း၊ ကြန္ပ်ဴတာသင္တန္းေတြက တက္ဖို႔ ရွာရတာမခက္ပါဘူး။ ဘ၀အရည္အခ်င္းကို သင္ေပးတဲ့ေနရာက မရွိေသးဘူး။ ဒီလို ဘ၀အရည္အခ်င္းေတြရဲ႕ တန္ဖိုးကို သမီးတို႔ သိတယ္၊ သင္ရတာလဲ ပိုခက္တယ္” လို႔ အဖြဲ႔၀င္တစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ သင္တန္းမွာသင္ေပးခဲ့တဲ့အရာေတြက သူတို႔ ေရွ႕ဆက္ဖို႔အမ်ားႀကီးအေထာက္အကူျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
“စစခ်င္းတုန္းကေတာ့ အဖြဲ႔ဖြ႔ဲခ်င္တာဘဲသိတယ္၊ ဘယ္ကဘယ္လိုစလုပ္ရမလဲမသိဘူး၊ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၁ရာစုအရည္အခ်င္းမ်ားသင္တန္းမွာ အတူတူတက္ၿပီး  ဘယ္လိုေရွ႕ဆက္ လုပ္ေဆာင္ၾကမလဲဆိုတာေတြ ေဆြးေႏြးၿပီး အဖြဲ႕ကို အတည္ဖြဲ႔လိုက္တယ္။ အခုလိုစနစ္တက် ဖြဲ႔လိုက္ေတာ့ လူမႈေရးအလုပ္ေတြကို အတူတူ စနစ္တက် ပိုလုပ္နို္င္မယ္။”  လို႔ ပါ၀င္သူတစ္ဦးက ဆိုပါတယ္။

အားက်အတုယူစရာ

သူမ်ားေတြလုပ္တာကို နမူနာယူတာက ေလ့လာသင္ယူမႈကို ပိုၿပီးလြယ္ေစပါတယ္။ ရွမ္းျပည္နယ္က ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြက အေတြ႔အၾကံဳရွိတဲ့ တျခားဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြကို ၾကည့္ၿပီး ပိုမို စိတ္အားထက္သန္လာတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

“မူးယစ္ေဆးပညာေပး ကမ္ပိန္းမွာ ရန္ကုန္ကလာတဲ့ Teens and Dreams အဖြဲ႔ကလူေတြနဲ႔ အတူတူလက္တြဲ အလုပ္လုပ္တယ္။ သူတို႔ကိုအားက်တယ္။ သူတို႔ေတာင္လုပ္နုိင္ရင္ ငါတို႔လဲ ဘာလို႔မလုပ္နုိင္ရမွာလဲလို႔ ေတြးမိတယ္။”

ၿပီးခဲ့တဲ့ သင္တန္းမွာ သူတို႔ေတြစုျပီး သူတို႔လုပ္ခ်င္တဲ့ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္ေတြ ဆြဲၾကပါတယ္။ သူတို႔လုပ္ခ်င္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြကေတာ့ -

• အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ကေလးေတြကို စာသင္ရန္ အခ်ိန္ရဖို႔ ကူညီေပးျခင္း
• မူးယစ္ေဆးသံုးစြဲမႈကာကြယ္ေရး ပညာေပးေတြကို မေရာက္ေသးတဲ့ ေက်ာင္းေတြကို သြားေရာက္ ပညာေပးျခင္း
• မ်ိဳးဆက္ပြားနွင့္လိင္မႈဆုိင္ရာ က်န္းမာေရးပညာေပးျခင္း
• ဆယ္ေက်ာ္သက္မ်ားကို ၂၁ရာစုအရည္အခ်င္းမ်ား သင္တန္းေပးျခင္းနွင့္ အဖြဲ႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပါ၀င္ေအာင္ လက္တြဲေခၚျခင္း

ၿပီးခဲ့တဲ့ သင္တန္းမွာ အဖြဲ႔၀င္ေတြလိုက္နာဖို႔ စည္းကမ္းေတြနဲ႔ ေငြးေၾကးဆိုင္ရာ စည္းကမ္းေတြကိုလည္း ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ တစ္ေယာက္ကို တစ္လ ၂၀၀၀က်ပ္စီစုၿပီး အဖြဲ႔ကလုပ္မယ့္ လုပ္ငန္းေတြမွာသံုးဖို႔ သေဘာတူခဲ့ၾကတယ္။

ပိုုၿပီးေကာင္းတဲ့ အဖြဲ႔နာမည္ကို မေတြ႔ခင္မွာ ခ်ယ္ရီပင္ေတြရွိတဲ့ရွမ္းျပည္ကို အစြဲျပဳၿပီး Cherry Adolescent Network လို႔ေလာေလာဆယ္ နာမည္ေပးထားပါတယ္။ 

အသစ္ဖြဲ႔ထားတဲ့ ခ်ယ္ရီေျမက ဆယ္ေက်ာ္သက္အဖြဲ႔က ငလ်င္အေၾကာင္း အသိပညာေပးတဲ့ လုပ္ငန္းမွာ ၀င္ေရာက္ ပါ၀င္လႈပ္ရွားခဲ့ပါေသးတယ္။

ျမန္မာနုိင္ငံက ငလ်င္အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ေနရာမွာ ရွိေနေပမယ့္ ငလ်င္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈ အသိပညာက အရမ္းနည္းပါတယ္။ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ ကာကြယ္ေရးဌာနက ျပဳလုပ္တဲ့ ငလ်င္အသိပညာေပး လႈပ္ရွားမႈမွာ ပါ၀င္သရုပ္ျပတာ၊ ေရွးဦးကူညီလုပ္ေဆာင္မႈ ျပဳလုပ္တာ၊ အသိပညာေပး စာေဆာင္ေတြေ၀တာ ေတြမွာ ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလိုပါ၀င္တဲ့အတြက္ သူတို႔လည္း ငလ်င္လႈပ္ရင္ ဘာလုပ္ရမလဲ သိသြားသလို အမ်ားျပည္သူလည္း အသိပညာရပါတယ္။ 

ဒီလိုပါ၀င္တာက ခ်ယ္ရီလူငယ္ေတြအတြက္ေတာ့ ေရွ႕ဆက္မယ့္ခရီးမွာ ပိုမိုက်ယ္ျပန္တဲ့ လူ႕အသိုက္အ၀န္းရဲ႕ အက်ိဳးကို ေဆာင္ရြက္ေပးႏုုိင္ဖို႔ ပိုၿပီး ယံုၾကည္မႈေတြျဖစ္လာေစတဲ့ ေျခလွမ္းတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။